Τις ελληνικές εξαγωγές οι οποίες πλήττονται περισσότερο από τους δασμούς 10% που επέβαλαν οι ΗΠΑ από τις 2.4.2025 επισημαίνει η Εθνική Τράπεζα της Ελλάδας, με μελέτη της που δημοσιεύτηκε σήμερα (16.4.2025).
Η αγορά των ΗΠΑ έχει αναδειχθεί σε μια δυναμική αγορά για τις εξαγωγές ελληνικών προϊόντων την τελευταία 6ετία (2019 – 2024), απορροφώντας το 5,3% των ελληνικών εξαγωγών το 2024 (από 4,5% το 2019) και συνεισφέροντας το 7% της ανόδου 6ετίας. Παρά την άνω δυναμική, το συνολικό μερίδιο των ΗΠΑ στις ελληνικές εξαγωγές παραμένει σχετικά χαμηλό συγκριτικά με το ευρωπαϊκό (καθώς οι ΗΠΑ απορροφούν 20% των ευρωπαϊκών εξαγωγών) – με αποτέλεσμα το ενδιαφέρον των αναλυτών να στρέφεται κυρίως στις υψηλότερες έμμεσες επιδράσεις των δασμών, μέσω του οικονομικού πλήγματος σε βασικούς μας εταίρους.
Ωστόσο, ακολουθώντας μια αναλυτικότερη προσέγγιση, η Εθνική Τράπεζα αναδεικνύει 23 προϊόντα ευάλωτα στις άμεσες επιπτώσεις των δασμών, αφού διατηρούν την τελευταία 6ετία στις ΗΠΑ:
- σταθερή εξαγωγική παρουσία,
- σωρευτικές εξαγωγές άνω των 10 εκατ. ευρώ
- υψηλή εξάρτηση (άνω του 10% στο σύνολο των εξαγωγών τους).
Τα άνω προϊόντα αφορούν κυρίως τους κλάδους τροφίμων, υλικών κατασκευών και ηλεκτρολογικού εξοπλισμού. Ειδικότερα:
- Στον κλάδο τροφίμων που έχει και τις υψηλότερες εξαγωγές στις ΗΠΑ (3,2 δισ. ευρώ σωρευτικά την περίοδο 2019 – 2024, καλύπτοντας 7% των εξαγωγών τροφίμων) εντοπίζονται 9 ευάλωτα προϊόντα βάσει των άνω κριτηρίων. Τα κυριότερα είναι οι ελιές και το ελαιόλαδο, με σωρευτικές εξαγωγές από 1 δισ. ευρώ το καθένα στην 6ετία προς τις ΗΠΑ (και έκθεση της τάξης του 20 – 30%), λαμβάνοντας υπόψη και τις ροές ελαιόλαδου προς τις ΗΠΑ μέσω Ιταλίας – Ισπανίας (απορροφούν 70% των εξαγωγών μας). Λοιπά τρόφιμα με υψηλή έκθεση στις ΗΠΑ είναι το κρασί (17%) και φρούτα όπως ροδάκινα (επεξεργασμένα) ακτινίδια και σύκα (10%)
- Σε λοιπούς κλάδους ξεχωρίζουν προϊόντα όπως το τσιμέντο (έκθεση στις ΗΠΑ για το ½ των εξαγωγών), τα μάρμαρα (έκθεση 18%), ηλεκτρολογικός εξοπλισμός όπως αντιστάσεις και σύνδεσμοι κυκλωμάτων (80% και 30% αντίστοιχα) καθώς και λοιπά καταναλωτικά προϊόντα (π.χ. κοσμήματα, γούνες) με έκθεση εύρους 10 – 25%.
Συνεπώς, στο βαθμό που τα άνω προϊόντα δέχονται υποκατάσταση, είναι αντιμέτωπα με μια διπλή πρόκληση: να ανακατευθύνουν σημαντικό μέρος των εξαγωγών τους σε νέες αγορές και μάλιστα σε ιδιαίτερα πιεστικές συνθήκες (καθώς το ίδιο θα επιχειρούν οι ανταγωνιστές τους), με πτωτικές πιέσεις στις τιμές και ανοδικά κόστη εφοδιαστικής αλυσίδας.
Σε άνοδο οι εξαγωγές συνολικά
Άνοδο 6,7% σε αποπληθωρισμένους όρους κατέγραψαν οι ελληνικές εξαγωγές το τελευταίο τρίμηνο (Νοέμβριος 2024 – Ιανουάριος 2025), συνεχίζοντας την τάση ανάκαμψης που ξεκίνησε τον Ιούλιο (Ιούλιος – Οκτώβριος 2024: 5,3%) μετά το δύσκολο ξεκίνημα του έτους (Ιανουάριος – Ιούνιος 2024: -6,7%). Η άνω πορεία επέτρεψε την ενίσχυση του ελληνικού μεριδίου στις εξαγωγές της ΕΕ στο 0,56%, από 0,53% την αντίστοιχη περσινή περίοδο.
Εμβαθύνοντας στις επιδόσεις του τριμήνου:
Σε επίπεδο κλάδων, η πλειοψηφία κινήθηκε ανοδικά (σε αποπληθωρισμένους όρους), με υψηλότερη δυναμική να εντοπίζεται στα τρόφιμα (+18% σε αποπληθωρισμένους όρους) που κάλυψαν τα ⅔ της ανόδου (με το ¼ να προκύπτει από το ελαιόλαδο, που ανέκαμψε από πτώση προηγούμενου έτους).
Δυναμικά επίσης κινήθηκαν τα μέταλλα (+8%) και χημικά (+18%) συνεισφέροντας 1,3 και 0,8 ποσοστιαίες μονάδες ανόδου αντίστοιχα.
Όσον αφορά τους προορισμούς εξαγωγών, καθώς οι επιδόσεις των βασικών ευρωπαϊκών αγορών Δυτικής Ευρώπης και Βαλκανίων (⅗ των ελληνικών εξαγωγών) παραμένουν υποτονικές για 1½ χρόνο, οι εξαγωγές αναζήτησαν την αντιστάθμιση των απωλειών σε εναλλακτικές αγορές.
Πέρα από τα σταθερά στηρίγματα από αγορές της Ανατολικής Ευρώπης και Μέσης Ανατολής, κρίσιμη ήταν και η συμβολή της Βόρειας Αμερικής – η οποία ωστόσο τίθεται πλέον υπό αμφισβήτηση λόγω της πρωτοφανούς επιθετικής πολιτικής δασμών από τις ΗΠΑ.
Πηγή: www.newsit.gr
